FILIAL TERAPİ MODELİ ANNE BABALARA VE ÇOCUKLARA NASIL YARDIMCI OLUR?
Filiz Çetin
Filial Oyun Terapisti, Uzm. Psikolojik Danışman
Filial terapi, aile terapisi ve oyun terapisi yaklaşımlarının bütünleştiği aile içi sorunların çözümünü sağlayan 3-12 yaş arasındaki çocuklara uygulanan bir oyun terapisi yaklaşımıdır. Hem normal gelişim gösteren, hem de duygusal, davranışsal ve gelişimsel güçlükleri olan çocuklar ile kullanılır. İlk olarak 1960 yılında Bernard ve Louise Guerney tarafından geliştirilmiştir. Son yıllarda oldukça yaygınlaşan bu terapi modelinin çocukların sorunlarını azaltmada ve aile içi ilişkiyi güçlendirmede olumlu etkisi uzun dönemli araştırmalarla ortaya konmuştur. (Filial ismi latin kökenli olup, evlat anlamındadır ve anne-baba ve çocuk arasındaki ilişkiyle ilgilidir).
Bu terapötik model, aile üyelerinin birbirleriyle olan ilişkilerini güçlendirmeyi ve başaçıkma becerilerini zenginleştirmelerini sağlar. Anne-baba ve çocuk ilişkisinde açıklığı ve güveni artırmayı hedeflediğinden hem önleyici, hem de sorun varsa, o sorunun çözümüne yardımcı olan kısa dönemli bir terapi programı olarak tanımlanabilir. Terapi sürecinde anne babalar terapistin yardımıyla çocuklarıyla özel oyun görüşmelerini nasıl yürüteceklerini öğrenme fırsatı bulurlar.
Anne baba, terapist ve çocuğun bir araya gelerek yapıldığı filial terapi seansları anne babaların çocuklarını daha iyi anlamalarını sağlar ve onlarla kurdukları duygusal bağı güçlendirir. Genellikle bu süreçte anne babalar ve çocuklar beraber düzenledikleri oyun görüşmelerinden keyif alırlar. Çocukların duygularını ortaya koyma ve sorunlarını çözme sürecinde oyunu kullanmak aile içindeki her üye için rahatlatıcı ve değişimi sağlayan bir etkendir.
NEDEN ETKİLİDİR?
- Filial Terapi bir aile terapisi modelidir.
- Anne baba ve terapist arasındaki kabul edici, olumlu, destekleyici, beceri odaklı, güven verici ve samimi bir ilişki direnci azaltır ve anne babanın öğrenmeye ve değişime açık olmasını sağlar.
- Yönlendirilmemiş oyun görüşmeleri çocuğun kendi duygularını ve ihtiyaçlarını keşfetmelerini sağlar, sorun çözme becerilerini geliştirir ve anne ve babasına duyduğu güveni artırır.
- Terapist empati, kabul, modelleme, pekiştirme ve yeniden çerçeveleme gibi becerileri kullanarak anne babaların çocuklarını ve kendilerini daha iyi anlamalarını sağlar. Anne babalar kendilerini güvende hissettikçe, olayları daha açık görebilir, daha kabul edici olabilir ve daha iyi ilişkiler geliştirebilirler.
- Özel oyun seanslarına anne babalar ve tüm bakım verenler katılırlar. Filial terapinin işbirliği içeren özelliği çocuğun duygusal gelişim sürecinde çok etkilidir.
- Bu sürece tek bir çocuk değil, ailedeki tüm çocuklar katılırlar, böylece tüm aile üyelerinin arasındaki etkileşime odaklanılır.
- Oyun oynayabilme ve kahkaha aile içi ilişkilerde güçlü bağlar yaratır. Aile üyeleri daha sağlıklı etkileşimlerde bulunarak birbirleriyle daha fazla duygusal yakınlık sağlarlar.
FILAIL TERAPİYE KATILAN ÇOCUKLARDA NASIL DEĞİŞİMLER GERÇEKLEŞİR?
- Duyguları ve düşüncelerini daha iyi ifade ederler.
- Güvenli ve kabul edici terapi ortamında sorun çözme becerilerini geliştirirler.
- Özkontrollerini geliştirmeyi öğrenirler.
- Gerçek hayatta yaşadıkları olayları hayali oyunlarla canlandırarak çözüm bulmaya çalışırlar.
- Anne babaya duygusal olarak daha yakın hissederler.
FILIAL TERAPİYE KATILAN ANNE BABALARDA NASIL DEĞİŞİMLER GERÇEKLEŞİR?
- Anne baba becerileri gelişir, ailede sağlıklı hiyerarşi kurabilecekleri rolleri geliştirirler.
- Çocuklarının duygularını ve davranışlarını daha iyi anlarlar.
- Problem çözme becerileri gelişir.
- Empatik olma ve uygun şekilde sınır koyma becerilerini öğrenirler ve çocukla olan etkileşimlerinde sürekliliği ve dengeyi sağlayabilirler.