Yapılandırılmamış Oyunun Beyin Üzerine Etkileri

 Uzm. Psikolojik Danışman Filiz Çetin

Anne babalara oyun terapisinin sağladığı yararlardan bahsederken beyin üzerindeki etkisini anlamalarına yardımcı olabiliriz. Oyun çocukların gelişim gösteren beyinlerinin yapısını önemli şekilde etkiler. Duyguları düzenleme, plan yapma ve sorun çözme gibi işlevlerin yerine getirilmesinden sorumlu olan prefrontal korteksteki sinir hücrelerinin bağlantılarını güçlendirir. Yapılandırılmamış oyun süreci çocuğa bir hedef sunmadan, kendi istediği gibi oyun kurmasını destekleyen bir ortam sağladığı için yaratıcılığı ve farklı çözüm yollarını geliştirir. Oyunun sunduğu serbest ortam çocuğun hayatta karşılaşabileceği 'beklenmedik' süreçlerle başa çıkmasına da yardımcı olur.

Kanada Davranışsal Sinirbilim Merkezi'nden Dr. Pellis oyun oynayan farelerin oynamayanlara göre daha esnek, akışkan ve değişime açık tepkiler ortaya koyduğunu gözlemlemiştir. Beyinlerinin plastisitesinin daha esnek olduğu, değişebildiği ve yeni deneyimlere daha açık olduğu görülmüştür.

Washington Eyalet Üniversitesi’nden Prof. Jaak Panksepp ve ekibinin geçmişteki araştırmaları, farelerin yarım saatlik oyunlarının bile birçok farklı geni etkilediği, düşünme, dil ve mekansal mantık yürütme gibi işlevleri yürüten beyinlerinin dış bölgesi olan neokorteksi harekete geçirdiğini ortaya koymuştur. 

Hayvanların daha iyi avlanabilmeleri ile ilgili becerileri geliştirmeleri için oyun oynadıkları bilinmektedir. Ancak Dr. Panksepp'in ve Dr. Pellis'in çalışmaları oyunun ayrıca sosyal becerileri geliştirdiğini de ortaya koyuyor. Çalışmada fareler oyun oynayarak diğerleri ile olumlu ilişkiler kurabilmişlerdir. Çocukların da oyun oynayarak çatışma çözme, karar verme, paylaşma gibi becerilerinin geliştiğini görüyoruz.